۸۰ درصد درآمدهای مالیاتی با انحلال سازمان امور مالیاتی محقق می‌شود

محمدجواد شریف زاده عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق در باب انحلال سازمان امور مالیاتی برای ۸۰ درصد درآمد های مالیاتی گفته است:

محمدجواد شریف زاده عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) در جلسه نقد و بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ که با همت واحد جهاد اقتصادی بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق (ع) و به صورت مجازی برگزار شد، درباره میزان کسری بودجه سال آینده گفت: بودجه سال ۱۴۰۰ در خوش‌بینانه ترین حالت ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار میلیارد تومان کسری دارد و اگر یک مقداری بدبینانه‌تر نگاه کنیم تا ۵۰۰ هزار میلیارد تومان کسری را می توان برآورد کرد.

وی افزود: اگر ما در سطح حکمرانی بازار سرمایه و بازار بدهی خوبی داشتیم می توانستیم با استقراض از اینها کسری بودجه را تامین کنیم ولی بنده به شدت نگران هستم چرا که متاسفانه حکمرانی درستی نداریم نگرانی بنده از لحاظ پایداری بدهی‌های دولت نیست چرا که بدهی های دولت در ایران عدد کمی است و خیلی نگرانی از این بابت نداریم نگرانی بنده بیشتر بابت بحث نرخ بهره، پایه پولی و نقدینگی است. اگر بخواهیم این حجم از پول را فقط استقراض کنیم از بازار بدهی، یا نرخ‌های بهره به شدت افزایش پیدا می‌کند که آثار رکودی خواهد داشت و یا مجبور هستیم از پایه پولی منابع را تامین کنیم که آثار تورمی دارد و باعث رشد شدید نقدینگی و پول خواهد شد.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با ابراز نگرانی شدید درباره اینکه اجرای بودجه ۱۴۰۰ باعث خروج اقتصاد کشور از رکود تورمی نشود بلکه باعث تشدید رکود و یا تشدید تورم در کشور شود، اظهار داشت: البته راهکارهایی برای حل این مشکلات وجود دارد. فقط اینکه این مسئله در سطح نهادی نیست یعنی این نیست که ما در قانون یک چیزی اضافه کنیم مسئله حل می‌شود. اجرای بودجه بسیار پیچیدگی دارد و مهارت بسیار زیادی می خواهد که سال بعد ما می‌توانیم بودجه را خوب مدیریت ‌کنیم. ما یک سیاست مالی انبساطی در این بودجه داریم که به نظر نقطه قوت است و می‌تواند موجب تشویق رونق می شود و اما نقطه ضعف بودجه بحث کسری بودجه شدید است که یا ممکن است باعث افزایش احتمال نرخ های بهره و تشدید رکود بشود و یا از آن طرف تورم‌های بالا را رقم بزند.

شریف زاده در پاسخ به این سوال که چرا علی رغم اهمیت فراوان مبارزه با فرار مالیاتی در شرایط فعلی کشور، دولت اقدامی در این راستا انجام نمی دهد، گفت: این موضوع تا حد زیادی به اقتصاد سیاسی پیچیده ما ربط دارد. ذینفعان فرار مالیاتی یا ضعف نظام مالیاتی و همه آنهایی که امیدوار هستند نظام مالیاتی ضعیف باشد و مالیات کمتری بدهند. همه اینها می خواهند که کسی سراغشان نیاید. سازمان امور مالیاتی یک مجموعه‌ای از کارمندان دولت هستند که آنها هم بالاخره دوست دارند که کار کمتری انجام بدهند و عموما سازمان‌ها اینطوری هستند.

وی ادامه داد: تقریباً هشتاد نود درصد درآمد مالیاتی دولت اینطور است که اگر شما سازمان امور مالیاتی را هم تعطیل کنید محقق خواهد شد چون مربوط به مالیات حقوق و دستمزد و مودیان بزرگ و… است که پیچیدگی خاصی ندارد و این همه خدم و حشم مالیاتی نمی‌خواهد. حقیقتا انگیزه‌ای برای جلوگیری از فرار مالیاتی وجود ندارد، ضمن اینکه کار ساده ای نیست. آن هایی که فرار مالیاتی می کنند هم افراد باهوشی هستند و لابی دارند و پیگیری می کنند و آدم می خرند.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) با تاکید بر اینکه باید جلوی فرار مالیاتی را با روش های سیستمی گرفت، اظهار داشت: فرآیند تصویب و اجرای مالیات بر عایدی سرمایه (CGT) زمان زیادی خواهد گرفت و به نظر نمی‌رسد که در سال اول درآمد چندانی ایجاد کندضمن اینکه مالیات ‌بر ‌عایدی‌ سرمایه منطق مالیاتی‌اش کسب درآمد نیست و عمدتا تنظیم بازارها و جلوگیری از سفته بازی است.

شریف زاده با اشاره به کسری ۳۲۰ هزار میلیارد تومانی تراز عملیاتی در بودجه سال آینده گفت: در منطق اداره کشور بهترین کار این است که درآمد جاری به میزان هزینه جاری باشد تا نخواهید از طریق فروش سرمایه درآمد کسب کنید و یا  قرض بگیرید. هزینه‌های جاری ما در دو سال اخیر به شدت رشد پیدا کرده و بخش‌های قابل توجهی از این قضیه به دلیل کارهای عجیب و غریبی است که سازمان برنامه و بودجه و شخص جناب آقای دکتر نوبخت انجام دادند ولی درآمدهای جاری ما رشد بسیار محدودی داشته است.

وی ادامه داد: در لایحه بودجه ۱۴۰۰ هزینه های جاری در مقایسه با قانون بودجه امسال ۴۶ درصد رشد کرده ولی درآمد جاری تنها ۱۰ درصد رشد کرده یعنی ۲۸۸ هزار میلیارد تومان بوده و الان شده ۳۱۷ هزار میلیارد تومان. این ارقام نشاندهنده آن است که سیستم حکمرانی کشور سیستم دقیقی نیست و کشور را روز به روز وابسته تر می کند به فروش نفت و یا فروش اوراق و استقراض از بازار بدهی که این وضعیت الی الابد قابل تداوم نیست مگر دوباره درآمد نفتی افزایش پیدا کند که دوباره همان داستان دهه ۸۰ را خواهیم داشت.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) درباره راهکارهای اصلاح لایحه بودجه ۱۴۰۰ توسط مجلس گفت: معمولاً هزینه های دولت یک وزنه های غیر قابل برگشتی است. آن چیزی که اجتناب ناپذیر است و نمی‌توان هیچ کاری کرد در بخش هزینه‌های جاری من برآوردم این است که۴۵۰ هزار میلیارد تومان اجتناب ناپذیراست در عمرانی ۱۰۰ هزار میلیارد تومان اجتناب‌ناپذیر است در تملک دارایی‌های مالی ۱۰۰ هزار میلیارد تومان اجتناب ناپذیر است. مجموعا این ارقام ۶۵۰ هزار میلیارد تومان می شود. ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هم تقریباً تبصره ۴ می‌شود و تقریبا ۷۵۰ هزار میلیارد تومان از هزینه‌ها اجتناب‌ناپذیر است و خود کمیسیون تلفیق نیز نمی‌توان کاری کند. پس ۷۵۰ هزار میلیارد تومان هزینه داریم در واقع باید برای آن درآمد ایجاد کنیم.

شریف زاده اضافه کرد: الان دولت می‌گوید که ۳۰۰ هزار میلیارد تومان البته خیلی خوشبینانه نگاه کنیم ۳۵۰ هزار میلیارد تومان درآمد جاری داریم و فرض کنید ۱۰۰ هزار میلیارد تومان هم از محل فروش نفت تامین کنیم حداقل ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کم داریم و ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه شماست . هر دولتی و هر مجلسی سر کار باشد این عدد هست که چه شما کلیات را رد بکنید وچه رد نکنید و اگر کلیات را رد بکنید که معجزه نمی‌شود و اگر به دولت هم برگردد یک اصلاح جزئی انجام انجام خواهد داد و این ۳۰۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه وجوددارد.

وی ادامه داد: طبیعتا چون سال آخر دولت روحانی هست و می‌خواهد نام نیکی در ذهن مردم قرار بگیرد و همین که ملاحظات انتخاباتی دارد و دوست دارد که یکی از افراد نزدیک خود رای بیاورد تمام تلاش خود را می‌کند که در ماههای اول هزینه بیشتری انجام دهد و حقوق ها را بیشتر افزایش دهد تا بتواند یک سری طرفدار برای انتخابات پیش روی خود جمع کند. به همین دلیل، اگر باز دولت به لایحه برگردانده شود فکر نمی‌کنم اصلاح زیادی صورت بگیرد و مهمترین کار این است که مجلس یک مقدار کنترل کند و اگر بودجه دو زمانه شود به نظرم کار خوبی است.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) درباره راهکارهای افزایش درآمد دولت در سال آینده گفت: یک راهکار، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی است و چون تعرفه برای کالاهای ورودی بر حسب ارز ۴۲۰۰ تومانی محاسبه می شود به همین دلیل می توان محاسبه ارز ۴۲۰۰ تومانی را روی همان ارز نیمایی ببرند و می‌توانند درآمد نسبتا خوبی برای دولت ایجاد بکند. راهکار دیگر این است که می توان قیمت حامل‌های انرژی که به پالایشگاه‌ها و پتروشیمی ها فروخته میشود، افزایش پیدا کند یعنی افزایش قیمت خوراک پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها. افزایش نرخ مالیات بر ارزش افزوده، حذف یا کاهش برخی از معافیت های مالیاتی، اخذ مالیات بر روی تراکنش ها، سایر راهکارهای موجود هستند. درآمدهای حاصل از اجرای این راهکارها به شدت به جزئیات آنها بستگی دارد ولی به صورت کلی و خیلی خوشبینانه مجموعا حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان می‌تواند با اجرای این راهکارها، درآمد کسب کرد.